Insurtech là gì? Cơ hội và thách thức của bảo hiểm công nghệ tại Việt Nam

Nội dung

Insurtech có thể coi là đứa con đẻ mà cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đã đem đến cho ngành bảo hiểm. Đây là sự kết hợp của: dữ liệu lớn (Big Data), cùng với trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống mạng lưới vạn vật kết nối (IoT) – mang lại một sản phẩm có vai trò cực lớn đối với công nghệ bảo hiểm. Thông qua phân tích các dữ liệu đa dạng về nhân khẩu học, hành vi tiêu dùng, hệ sinh thái xã hội, cũng như dữ liệu y tế và sinh trắc học… nhằm mang lại tính hiệu quả cho mô hình bảo hiểm hiện đại.

1. Insurtech là gì?

Được xuất phát từ thuật ngữ Fintech, InsurTech chính là Insurance + Technology hay còn gọi là Công nghệ Bảo hiểm số. Insurtech là thuật ngữ đề cập đến việc sử dụng các công nghệ được mới được thiết kế nhằm tăng tính hiệu quả và tiết kiệm từ mô hình bảo hiểm cổ điển. Các hoạt động trong chuỗi bảo hiểm được thực hiện online thông qua mạng Internet, từ những công đoạn đầu tiên như nghiên cứu tập khách hàng, thiết kế sản phẩm, marketing, đến giai đoạn sau như bán hàng, giao kết hợp đồng và các nghiệp vụ sau bán hàng như việc chăm sóc khách hàng, thẩm định và tiến hành giải quyết bồi thường.

InsurTech chính là Insurance + Technology hay còn gọi là Công nghệ Bảo hiểm số

Ứng dụng công nghệ sau đó cũng được sử dụng trong việc bán hàng trực tuyến, các nghiệp vụ bảo hiểm như đánh giá rủi ro, và cả giám định, định phí, hay tái bảo hiểm… Các công ty InsurTech nổi bật có thể là các công ty bảo hiểm gốc, các công ty đóng vai trò trung gian, hay làm môi giới hoặc đại lý bảo hiểm, hoặc chỉ cung cấp các giải pháp công nghệ hiện đại, dịch vụ hỗ trợ bảo hiểm.

Tại Việt Nam, InsurTech mới chỉ hình thành trong những năm gần đây nhưng đã phát triển và có một vị trí nhất định. Hầu hết các doanh nghiệp bảo hiểm lớn đều đã xây dựng các ứng dụng hay các website trực tuyến, online phục vụ cho hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn. Cùng với sự thâm nhập các công ty InsurTech nước ngoài một cách mạnh mẽ là sự ra đời của các Startup InsurTech tại Việt Nam có thể kể tới như INSO, SaveMoney, MIIN, hay là Papaya… Những công ty này phần lớn thường có quy mô nhỏ, chủ yếu đóng vai trò trung gian và cung cấp các dịch vụ công nghệ cho các công ty bảo hiểm gốc có quy mô lớn.

2. Đặc điểm của insurtech

Là con đẻ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trên toàn cầu, Insurtech mang đầy đủ đặc điểm và ưu thế từ cuộc cách mạng này. Thông qua việc thu thập dữ liệu, phân tích, xử lý một khối lượng lớn các dữ liệu về sở thích hay hành vi, thói quen tiêu dùng, các công ty bảo hiểm sẽ có các công cụ tiếp cận phù hợp với khách hàng một cách đa dạng từ thiết kế sản phẩm, đánh giá rủi ro, tính phí bảo hiểm cho đến quy trình xử lý bồi thường nhanh chóng, tiện lợi và phù hợp.

Sự kết hợp các yếu tố công nghệ hiện đại trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm đầy tiềm năng sẽ tạo ra động lực to lớn không chỉ cho các công ty bảo hiểm mà còn là cơ hội cho các Start-up khởi nghiệp khác, các đơn vị tài chính ngân hàng, các tập đoàn công nghệ cao... Tạo ra bước đột phá, mang lại sự khác biệt trong cuộc đua công nghệ bảo hiểm đầy hấp dẫn hiện nay.

Insurtech mang đầy đủ đặc điểm và ưu thế từ cuộc cách mạng 4.0 trên toàn cầu

Theo kết quả nghiên cứu đến từ Institute of Insurance Economics IVW-HSG University of ST. Gallen phối hợp với Swiss Re Institute thực hiện đánh giá, Insurtech được nhận diện nhanh chóng qua các danh mục sau:

- Cổng so sánh ( hay Comparison portals)

- Môi giới bảo hiểm số ( hay Digital Brokers)

- Bán chéo bảo hiểm ( hay Insurance Cross Sellers)

- Ngang hàng ( hay Peer-to-Peer)

- Bảo hiểm theo yêu cầu (hay On-Demand Insurance)

- Doanh nghiệp bảo hiểm số (hay Digital Insurers)

- Phân tích dữ liệu lớn và phần mềm bảo hiểm ( hay Big Data Analytics and Insurance Software)

- Internet of things (IoT)

- Chuỗi khối hoạt động thông minh (hay Blockchain and Smart Contracts)

3. Cơ hội cho sự phát triển của bảo hiểm công nghệ (insurtech) tại Việt Nam

Với những lợi thế tận dụng được từ công nghệ hiện đại, Insurtech đang khai thác các mảng kinh doanh đa dạng mà các công ty bảo hiểm lớn có ít động lực và mất nhiều công sức để khai thác, chẳng hạn như là cung cấp các chính sách linh hoạt hơn, bảo hiểm xã hội kèm theo việc sử dụng các luồng dữ liệu mới từ các thiết bị kết nối Internet đến việc tính toán chi phí bảo hiểm linh hoạt…

Với ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, xu hướng chuyển đổi số hiện nay được đẩy nhanh hơn bao giờ hết trước những thách thức lớn chưa từng có. Trong đó, các sản phẩm bảo hiểm thì thế cũng đang được đầu tư mạnh mẽ về mặt công nghệ nhằm tăng khả năng tiếp cận khách hàng và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng đang khẳng định tiềm năng hấp dẫn tại các công ty tài chính hiện nay. Năm 2020, số tiền đầu tư vào Insurtech trên toàn cầu đã lên tới 7, 5 tỷ USD.

Thị trường Insurtech Việt Nam với nhiều ưu thế phát triển trong những năm tới

Như vậy, ngành bảo hiểm đã chuyển biến một cách tích cực, khách hàng có cơ hội tiếp cận bảo hiểm nhanh chóng hơn, đa dạng hơn, được trải nghiệm nhiều công nghệ cao và chuyên nghiệp hơn.

Bên cạnh đó, dự đoán năm tới, với khoảng 50 triệu người sẽ gia nhập tầng lớp trung lưu, khu vực Đông Nam Á sẽ có tổng cộng hơn 350 triệu người với mức thu nhập tới 300 tỷ USD. Cùng với tỷ lệ 70% dân số Đông Nam Á đã sử dụng Internet, đây là mảnh đất cực kỳ màu mỡ cho công nghệ bảo hiểm phát triển.

Không chỉ các quỹ đầu tư tại Việt Nam, mà nhiều quỹ đầu tư nước ngoài hiện nay cũng đang rất quan tâm đến thị trường Insurtech Việt Nam, các công ty Insurtech Việt Nam cũng mọc lên như nấm để đáp ứng được nhu cầu từ thị trường.

4. Những thách thức đề ra cho insurtech

Bên cạnh những ưu thế và cơ hội nhiều tiềm năng, InsurTech cũng là ngành tương đối khó khăn với nhiều thách thức phải vượt qua:

Thứ nhất, khung pháp lý ở nước ta vẫn chưa đề cập các hoạt động bảo hiểm với các mô hình kinh doanh mới. Đổi mới ở công nghệ trong lĩnh vực bảo hiểm có thể phá vỡ sự ổn định của thị trường, khiến chúng khó quản lý, kiểm soát các kênh phân phối sản phẩm của các doanh nghiệp (DN) bảo hiểm tới khách hàng như cách làm truyền thống. Thách thức này đặt ra những khó khăn nhất định cho cơ quan quản lý Nhà nước trong việc quản lý ngành bảo hiểm, kiểm soát quá trình hoạt động của DN.

Dù nhiều tiềm năng, nhưng InsurTech tại Việt Nam cũng có nhiều thách thức đáng kể

Thứ hai, nguồn nhân lực chất lượng cao, kỹ năng chuyên môn cứng không đủ đáp ứng nhu cầu phát triển Insurtech. Để đáp ứng với việc ứng dụng công nghệ trong Insurtech hiện đại, các DN sẽ phải tìm kiếm nguồn lao động chất lượng cao, am hiểu công nghệ mới.

Lực lượng lao động hiện tại chưa được chuẩn bị cho sự thay đổi nhanh chóng do công nghệ số đang mang lại, đặc biệt những yêu cầu nhân sự cho những ngành mới như khoa học dữ liệu (Data Science), và cả những thiết kế trải nghiệm người dùng (UX Design) hay ngành marketing kỹ thuật số (Digital Marketing)...

Thứ ba, sự biến động không ngừng của nền kinh tế thế giới trong thời gian tới cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình tài chính của các công ty bảo hiểm. Ví dụ điển hình như mức lãi suất thấp trên thế giới hiện nay đang gây ra áp lực lên hiệu quả hoạt động tài chính của các công ty bảo hiểm. Khách hàng có xu hướng không muốn mua bảo hiểm nếu có mức lãi suất thấp hơn so với gửi ngân hàng, và đây là nguyên nhân dẫn đến việc giảm doanh thu cũng như lợi nhuận của các công ty bảo hiểm có chiều hướng giảm xuống.

Để thị trường Insurtech nước ta phát triển hơn nữa trong tương lai, Việt Nam cần hoàn thiện khung pháp lý về Fintech nói chung cụ thể hơn Insurtech nói riêng và tạo điều kiện cho các công ty hoạt động thuận lợi hơn.

Bên cạnh đó, các công ty Insurtech cần tiếp tục tăng cường đào tạo nhân lực chuyên môn cao, hợp tác với các DN bảo hiểm truyền thống từ đó tận dụng nguồn vốn, sản phẩm phong phú và thị phần khách hàng được tốt hơn.

Như vậy, với xu thế và sự phát triển không ngừng của công nghệ 4.0 trên toàn cầu, hiện nay, thị trường insurtech được đánh giá là còn nhiều bùng nổ, đặc biệt với sự trưởng thành của các thế hệ trẻ – những người đã tiếp xúc với công nghệ hiện đại từ nhỏ thông qua các hoạt động sử dụng thiết bị công nghệ số. Mong rằng, những thông tin mà Vega Fintech mang đến sẽ hữu ích với bạn. Chúc bạn thành công!