Tổ chức tín dụng bao gồm 4 mô hình: ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tài chính vi mô và quỹ tín dụng nhân dân.
Tổ chức tín dụng là tổ chức, doanh nghiệp thực hiện một, một vài hoặc tất cả các hoạt động ngân hàng như: nhận tiền gửi, sử dụng tiền đó để cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.
Tổ chức tín dụng có những đặc điểm riêng sau đây để nhận biết, phân biệt với các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực và ngành nghề khác trong nền kinh tế:
Đối tượng kinh doanh trực tiếp của tổ chức tín dụng là tiền tệ.
Hoạt động kinh doanh chính, thường xuyên và mang tính nghề nghiệp của các tổ chức tín dụng là hoạt động ngân hàng.
Tổ chức tín dụng chịu sự quản lý của nhà nước, cụ thể là Ngân hàng nhà nước Việt Nam và thuộc phạm vi áp dụng luật ngân hàng.
Hiện nay các tổ chức tín dụng phát triển khá nhanh và mang lại nhiều tiện ích cho khách hàng
Ngân hàng là tổ chức tín dụng thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng theo quy định của pháp luật. Theo mục tiêu hoạt động và tính chất, các loại hình ngân hàng gồm:
Ngân hàng thương mại thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010 với mục tiêu lợi nhuận.
Ngân hàng chính sách: Chính phủ là tổ chức thành lập. Ngân hàng chính sách hoạt động vì mục tiêu thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội của Nhà nước.
Ngân hàng hợp tác xã là do các quỹ tín dụng nhân dân và một số pháp nhân góp vốn thành lập nhằm mục tiêu hỗ trợ tài chính, liên kết hệ thống, điều hòa vốn trong hệ thống các quỹ tín dụng nhân dân.
Tổ chức tín dụng phi ngân hàng được thực hiện một hoặc một số hoạt động của ngân hàng theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010. Ngoại trừ các hoạt động nhận tiền gửi của cá nhân hay cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản khách hàng.
Tổ chức tín dụng phi ngân hàng hiện nay có các hình thức sau:
- Công ty tài chính;
- Công ty cho thuê tài chính
- Tổ chức tín dụng phi ngân hàng.
Các tổ chức tín dụng phi ngân hoạt động dưới nhiều hình thức
Tổ chức thực hiện một số hoạt động ngân hàng đáp ứng nhu cầu của hộ gia đình, cá nhân có thu nhập thấp, doanh nghiệp siêu nhỏ.
Đây là tổ chức do pháp nhân, cá nhân, hộ gia đình thành lập dưới hình thức hợp tác xã thực hiện hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010, Luật Hợp tác xã 2012 nhằm mục tiêu tương trợ nhau phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống.
Về mặt kinh tế, đối tượng kinh doanh của tổ chức tín dụng là tiền tệ. Đó là dấu hiệu để phân biệt tổ chức tín dụng với hình doanh nghiệp khác trong nền kinh tế quốc dân.
Về mặt pháp lí, tổ chức tín dụng hoạt động theo phạm vi áp dụng Luật Các tổ chức tín dụng, chịu sự quản lí của Ngân hàng nhà nước.
Căn cứ vào phạm vi nghiệp vụ kinh doanh, tổ chức tín dụng phân làm hai loại:
- Ngân hàng được thực hiện toàn bộ các nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng. Không hạn chế phạm vi thực hiện nghiệp vụ kinh doanh. Ngoài các hoạt động kinh doanh ngân hàng, ngân hàng còn thực hiện một số hoạt động kinh doanh khác như tư vấn tài chính, bảo quản tài sản quý hiếm...
- Tổ chức tín dụng phi ngân hàng thực hiện một số hoạt động ngân hàng nhưng không được nhận tiền gửi không kì hạn, không cung cấp dịch vụ thanh toán.
Những quy định của phát luật đối với tổ chức tín dụng tại Việt Nam
Đây là quyền năng đặc thù của các tổ chức tín dụng. Việc huy động vốn không chi là kêu gọi vốn góp nhàn rỗi nhằm mục đích bổ sung vốn kinh doanh, mà còn là hình thức kinh doanh đem lại lợi nhuận. Các nguồn vốn huy động là nguồn vốn hoạt động chủ yếu của tổ chức tín dụng. Bao gồm:
- Nhận tiền gửi là tiền mà khách hàng gửi dưới hình thức tiền gửi có thời hạn, không thời hạn…
- Phát hành giấy tờ có giá.
- Vay vốn của tổ chức, cá nhân.
Các tổ chức tín dụng tham gia quá trình huy động vốn
Hoạt động cấp tín dụng là thỏa thuận để tổ chức cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay chiết khấu, cho thuê tài chính, bảo hành ngân hàng, bao thanh toán và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác.
Hoạt động cấp tín dụng gồm các hình thức như:
- Cho vay
- Chiết khấu, tái chiết khấu giấy tờ và các công cụ chuyển nhượng
- Dịch vụ bảo lãnh
- Cho thuê tài chính
Thanh toán ngân hàng là nghiệp vụ chỉ trả tiền hàng, dịch vụ và các khoản thanh toán khác giữa các tác nhân thông qua hệ thống ngân hàng. Để quá trình thanh toán thực hiện một cách thuận lợi, thanh toán qua ngân hàng là biện pháp được các chủ thể kinh tế lựa chọn. Các tổ chức tín dụng lựa chọn các hình thức thanh toán phù hợp cung ứng theo nhu cầu của các khách hàng.
Thanh toán ngân hàng gồm hai bộ phận: thanh toán bằng tiền mặt và thanh toán không tiền mặt.
Các công ty tín dụng cung cấp dịch vụ thanh toán nhanh chóng cho khách hàng
Bao gồm các hình thức:
- Giao dịch giao ngay
- Giao dịch có kỳ hạn
- Giao dịch hoán đổi ngoại hối
- Giao dịch đồng tương lai
- Góp vốn, cổ phần
- Kinh doanh vàng: Sản xuất, gia công vàng, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh trên tài khoản và hoạt động phái sinh về vàng, huy động vốn, cho vay vàng.
Trên đây là những thông tin cơ bản và chính xác về tổ chức tín dụng cũng như cách thức hoạt động của các tổ chức tín dụng tại Việt Nam hiện nay. Vega Fintech mong rằng, với những thông tin mà chúng tôi mang đến sẽ hữu ích với bạn. Chúc bạn thành công!